Demirleme, Bağlanma ve Yanaşmalar Fasikülü, içindekiler

 

Çift Demir

Çift Demir

Son güncelleme: 12/07/16
Contributors: Cem Eğrikavuk, Mehmet Erem

Hava ve deniz şartlarının zorlaştığı durumlarda, ikinci bir çapayı da atmak tutunmayı arttırır. İlki ile en fazla 60 açı oluşturacak şekilde baştan atılan zemine uygun seçilmiş ikinci çapa, gezinmeyi azaltır, yükü dağıtır ve tutunmayı arttırır. Bu sebeple birçok tekne sahibi teknesinde, farklı zeminlerde farklı tutunma özelliklerine sahip yedek çapa veya çapalar bulundururlar.
İkinci demir, ilk demir atıldıktan sonra manevra ile asıl tekneden atılabileceği gibi ilk demir atıldıktan ve yerleştirildikten sonra, dingi ile de taşınabilir. Bu daha kontrollü bir manevra olmakla beraber, sert rüzgarda dinginin kontrolü, rüzgarüstüne kürek çekme ve/veya düşük beygir gücüyle gitme, mesafenin iyi ayarlanması gibi karışık ve zor bir ameliyedir, ancak yapıldıktan sonra tekneyi de kaptanı da çok rahatlatır. (Resim-112)

Botla demiri atarken, iki yöntem uygulanır. Birincisi ve daha uygun olanı, özellikle sert havalarda, demirle beraber tüm demir halatını bota alarak, atılması önceden tespit edilmiş yere kadar gitmek, demiri attıktan sonra tekneye doğru zincir/halatı sererek, ucunu tekneye sabitlemektir.

Bu esnada dikkat edilmesi gereken husus, halatın en altta, zincirin üstte ve demirin en üstte, düzgün bir şekilde yerleştirilmiş olmasıdır.

Gittikçe derinleşen zeminlerde ikinci demiri atarken nispeten daha sığ olan tarafa atmak gerekir. Bu sayede taramanın önüne geçilmiş olur.

Demir halatının çımasının, demir atılmadan bota tespit edilmiş olmasına ayrıca dikkat edilmelidir. Aksi takdirde, tüm demiri-zinciri ve halatı denize düşürmek ve kaybetmek işten değildir.

Tandem demirleme

aynı zincir veya halat üzerine arka arkaya birbirlerine bağlı iki çapa atmak yöntemidir. (Şekil-113) Yapılan testler özellikle güvenilir olmayan zeminlerde, tarif edildiği gibi iki çapanın atılmasının, iki çapanın toplam tutunma gücünün %20-30 üstüne kadar çıkabilen bir etkinliğe sahip olduğunu göstermektedir.

Kum gibi zaten güvenilir olan zeminlerde bu oran daha azdır.

Pulluk, delta ve Bruce tipi çapa tiplerinde, demiri dipten kurtarmak için kullanılan delik ile ilişkilendirmemek gerekir.

Birden Fazla Teknenin Demirde Durması

Alargada yan yana kalması planlanan iki ya da daha fazla teknenin demirlemesi sırasında en tercih edilen yöntem, büyük olan teknenin büyük olan çapasıyla demir sermesinden sonra, diğer küçük teknenin veya teknelerin onun üstüne bordalamasıdır. Eğer ikinci bir demir atılması söz konusuysa, onu da yine ilk tekne atar.

Burada verilmesi gereken kaloma miktarının aynı hava ve derinliğe göre daha fazla tutulması uygundur.

Ön-Arka Demirleme

Dar ve sıkışık yerlerde, rüzgar ve akıntı engel olmayacaksa önden ve arkadan birer demir atarak hareket alanını kısıtlamak gerekebilir. Buna apıştırmak da denir. Ancak sert rüzgarların hakim olduğu ya da karışık akıntıların hakim olduğu yerler bu iş için uygun değildir. 15 knottan fazla rüzgarda ve/veya 1 knottan fazla akıntıda yapılması tavsiye edilmez.

İkinci demir, uzun bir halat ile atıldıktan sonra boş konularak birincisinin bırakılacağı yere kadar gelinir. Yeterli kaloma verilirken diğerinin boşu alınır.

Diğer bir yöntem de yedek demiri dingi ile taşıyıp atmaktır.

Bahama tipi demirleme

Bahama tipi demirleme olarak da bilinen, iki demir ve zincir düzeneğini teknenin pruvasından çıkartıp alargada kalma. Bu sistem ön-arka demirlemeden farklıdır. Burada yapılan önlü arkalı, birbirlerine neredeyse 180 açı oluşturacak şekilde atılmış olan iki demiri ortada bir büyük fırdöndü ile birleştirdikten sonra tekneye almaktır. Bu fırdöndü düzeneğine karamursala adı verilir. Rüzgarın ve akıntının sık değiştiği yerlerde kullanılır, ne kadar sert değişiklikler olursa olsun tekne rüzgara kafasını döndürdüğü için tarama olmaz. Alargada yük bekleyen, ticari gemilerin standart demir tekniği budur.

Salması olan teknelerde, halatların tekneye takılmaması için bir ağırlıkla su kesiminin altında birleştirilmesi yararlıdır. 

Pratik uygulamasında, baştan atılan esas demir tüm zincirin yarısına gelene kadar, rüzgara uygun serildikten sonra tam ortaya yerleştirilen özel kilit (Resim-115b) ve fırdöndüye bağlanan güçlü bir halatla, tespit yapılır. Hem halat hem de zincirin kalanı aynı doğrultuda döşenmeye devam edilir. Zincirin sonu, zincirliğe bağlanan hırça mapasından sökülerek, bir kilit ile yedek demire bağlanır ve funda edilir. Eldeki halatın boşu alınarak zincirin tam ortasına kadar gelinir.

Halat tekneye sabitlenir. Bu sayede, zincirin orta yeri merkezli bir noktada tekne sabit olarak, değişen akıntı veya rüzgara kafasını döner.

 

Yeni yorum ekle
Bu alanın içeriği gizlenecek, genel görünümde yer almayacaktır.
CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.