Yelken Fasikülü, içindekiler

 

Yelken uygulamaları ve Manevraları

Son güncelleme: 08/02/17
Contributors: Cem Eğrikavuk, Hakan Tiryaki

Teknenin rüzgar aldığı tarafa kontra denir. Rüzgar pruva istikametimize göre sağdan geliyorsa sancak kontra, soldan geliyorsa iskele kontra deyimleri kullanılır.

Yelkenlerin kontra değiştirmesi rüzgarüstüne veya rüzgaraltına dönerek mümkündür.

Yelkenli teknenin rüzgarüstüne dönmesine tramola, rüzgaraltına dönmesine kavança diyoruz.

Tramola esnasında, tekne bulunduğu seyir rotasından rüzgarüstüne doğru, rüzgarla açısını yavaş yavaş daraltarak,  orsa seyrine geçer. Bu sırada ıskotaların boşu alınır. Rüzgarı tam karşıdan aldığı yönde yelkenler yapraklanır, tekne hızını kaybetmeye başlar. Eğer bu rotada uzun süre oyalanır, vakit kaybedilirse tekne önce durur sonra rüzgar ve akıntını etkisiyle geriye doğru akmaya başlar. Yapılacak manevranın çok yavaş olmamasına ve teknenin süratini kaybetmemesine dikkat etmek gerekir. Süratini kaybeden tekne dümen dinlemeyecek ve akıntı ve rüzgarın etkisiyle sürüklenmeye başlayacaktır. Buna köre düşmek denir.

Tekne rüzgarı tam kafadan almaya başladığı sırada cenova ıskotası laçka edilir. Ters taraftan boşu alınmaya başlar. Diğer kontraya geçmeye başladığı zaman her iki yelken de ters yönden dolmaya başlar. Dengelemek için mürettebat ters taraf geçer. Öteki tarafın cenova ıskotasının boşu alınır. Ana yelken ıskotası kontra değişirken sabit kalabilir.

Özellikle büyük cenovalı, cutter arma teknelerde yelkenin ön taraftan geçmesi çok zor olabileceği için güverteye çıkarak yelkene elle yardımcı olunması gerekebilir.

Rüzgaraltına dönmeye ise kavança denmektedir. Iskotalar boş verilerek pupa seyrine geçilir. Rüzgarı tam arkadan alırken, buna iğnecik seyri de demekteyiz, cenova ana yelkenin arkasında kalacağından dolmamaya başlar. Yavaşça söner. Bu sırada cenova ters kontraya geçirilirse, pupa seyrindeki gibi her iki yelken de teknenin her iki tarafında olur. Dikkat edilmesi gereken en önemli olgu bu aşamada rüzgarla dolu olan bumbanın ters kontraya geçerken çok sert ve hızlı olmasının yaratacağı tehlikedir. Bu hareket sadece güvertedeki ve kokpitteki insanlar için değil aynı zamanda arma için de zorlayıcı ve riskli bir harekettir. Özellikle dalgalı denizlerde bu hareket, tam planlanan zamandan önce olabilir. Bunun farkında olarak kavançaya hazır olmak gerekir.

Yeni yorum ekle
Bu alanın içeriği gizlenecek, genel görünümde yer almayacaktır.
CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.