Halatın ucuna kalıcı kasa oluşturma amacıyla yapılan dikişe, kasa dikişi denir. Genellikle sabit bağlanmalarda, tonozlarda ve donanımlarda kullanılır.
Özellikle metal bir yüzey ile temas halinde, halatın yıpranmasına engel olan radansa kullanılarak, mukavemet kayıpları en aza (%5-10) kadar indirilebilir. Örneğin, geçici amaçla en yaygın olarak kullanılan izbarço bağındaki mukavemet kaybı %30-35 oranlarındadır.
İster amatör ister profesyonel denizcilikte en çok kullanılan, kolay bir dikiş olan 3 kollu halata kasa yaparken bazı hususlara dikkat etmek gerekir.
Aslında her üç halatı farklı renklere boyayarak dikiş yapmak, sistemi anlamak açısından daha uygun olabilir. Eğer halat üzerine boya ile işaret yapılacaksa, mümkünse açık renk halatlar tercih edilmelidir.
3 kollu halatlarda sabit kasa yapmanın en zor kısmı, her 3 kolun da beden üzerinde ilk olarak hangi aralıklardan geçeceğini tespit etmekte yatar. Bu ilk adım doğru yapıldıktan sonrası kolaydır.
Her 3 kol da yeterli miktarda çekilerek, kolların sıkışması sağlanır. Kolların gam yapmaması, hiç birinin gevşek kalmaması dikişin sağlamlığı açısından önemlidir.
İlk kolun tam olarak nereden geçirileceği, oluşturulacak kasanın boyu belirler. Eğer radansa kullanılacaksa, yük altında halatın esneyip, kasanın gevşeyeceği hesaplanmalıdır.
Burada dikkat edilecek husus, ilk kol çımadan bedene doğru geçirilir. Bu kolun çıktığı yerden ikinci kol geçirilir, üçüncü kol ise kasa ters çevrildikten sonra, ilk kolun girdiği yerden çıkacak şekilde geçirilir.
İlk geçirilen kol, beden tarafında bir kol atlayarak sonrakinin altından geçirilir. Bu işlem diğer 2 kola da uygulanır. Bundan sonra, dikiş aynı prensibe uygun olarak devam ettirilir. Çıkan kol, beden de bir sağlam kol atlayarak ikincisinin altından geçirilir. Kolların birbirini sıkıştırması prensibiyle, sağlam bir yapı elde edilir.
Eğer aynı aralıktan birden fazla kol giriyor veya çıkıyorsa işlemde yanlışlık vardır. Yanlış olan bölümü söküp işlem tekrar edilmelidir.
Sentetik halatlarda en az 5’er tur, doğal lif halatlarda en az 3’er tur örmeye devam edilmelidir.
Kasa dikişinin bitişinde, yumuşak bir geçiş sağlamak için 2. kolu bir kez, 3. kolu ise 2 kez fazladan geçirmek uygulanabilir. Kollar en dibinden değil, biraz pay bırakarak (kolun kalınlığı kadar) kesilir. Bir diğer yöntem ise her kolu filasa (damarlarını) ayırdıktan sonra-genelde 12 tanedir- yarısını kesip, kalan altısı ile örgüye devam etmektir.
Kasa oluşturulduktan sonra, sert bir zeminde yuvarlanarak kolların oturması sağlanır.
Radansaya yapılan kasalarda, kasanın gevşeyerek yerinden çıkmaması için oluşturulacak piyan, tam yük değil ama gerginlik altında yapılmalıdır. Tercihen hem dikişin başladığı yerde, ama aynı zamanda radansaya girdiği yere de uygulamakla, yük altında dönme eğilimi olan 3 kollu halatın radansadan çıkması engellenmiş olur. Buna yönelik olarak köprülü üretilmiş radansalar mevcuttur.
3 kollu halatlarda kasa dikişini anlamanın bir diğer yolu, iki 3 kollu halat çımasını birbirine eklemek için kullanılan kolbastı dikişini incelemektir.
[video:https://www.youtube.com/watch?v=qWOVznHfMPU]
Yeni yorum ekle