Teknede Tesisat Fasikülü, içindekiler

 

Reverse Polarity

Reverse Polarity

Son güncelleme: 20/08/19
Contributors: Cem Eğrikavuk, Özgür Ökten

Özetle 220 VAC beslemenin tekneye ters bağlanması, nötr ve faz uçlarının yanlış bağlanmasıdır.

"Bir dakika yahu! AC beslemede faz/nötr veya artı/eksi ters olabiliyor mu? Evdeki prizlerin sağı solu yok, süpürgemi öyle de taksam böyle de taksam çalışıyor."

Haklısınız. AC cihazların fişinde ters / düz olmaz. Zaten tekneye ters bağladığınızda dahi cihazlar sorunsuz çalışır.

O zaman derdimiz ne? Niye bazı teknelerin kontrol panosunda AC beslemenin ters bağlandığını bağıran göstergeler var?

Çünkü tekneyi bağladığımızda, tek bir cihazı değil, ufak bir apartman dairesi içindeki tesisatı bağlıyoruz. Ve bu tesisat üzerinde koruma amaçlı sigortalar ve anahtarlar var. Tesisat üzerinde sigortalar daima faz üzerine konur. Nötr, adı üstünde, zararsızdır. Sigorta attığında veya siz tedbir amaçlı kapattığınızda tesisattaki fazı kesmesi gerekir. Sistem ters bağlandığında nötr hattını keser. Evet, bağlı cihaz kapanımştır, ama tüm tesisatta hala 220 volt faz vardır. Oldukça tehlikelli bir durum. 

Bazı teknelerde sigortalar hem faz hem nötr hatlarını keser. Bu sistem daha güvenli olsa da, yine de bağlantıyı tesisata uygun yapmakta fayda var.

Normalde tekneleri bağladığımız 16 / 32 amper konektörler evdeki fişlerimizden farklı olarak tek yönde takılabilir. Bunların bacaklarının yönleri için oturmuş bir standart vardır. Tüm marinalar ve limanlar pedestallarında bu sisteme uyduğu sürece bir sorun yaşanmaz. Tabi aktarma kablonuzu hazırlayan elektrikçiniz ve tekne tesisatçınız da... Ama maalesef pek çok yerde ters bağlantı görüyoruz.

Önce teknenizde bu iş için bir uyarı ışığı yok ise ters bağlantıyı nasıl anlarız:

Kontrol kalemi ile herhangi bir prizin hangi deliğinde faz olduğunu tespit ederiz. O hattın sigortasını kapattığımızda fazın kesilmesi gerekir. Faz kesilmiyorsa elektrik ters bağlanmış demektir. (Tabi bir de cihaz bağlayıp doğru sigortayla mı deniyorsunuz, kontrol edin.)

Çözüm ne?

Eğer tekneyi elektriğe ev tipi bir fiş ile bağladıysak, ters çevirdiğimizde sorun çözülür. Portatif jeneratör, restoran iskelesi ve komşu tekne bağlantılarında sık yaşanır. (Ufak hatırlatma; bu tür bir fişle bağlandığınızda, boyler, ketıl, saç kurutma... Hepsine birden abanmayın. Sırayla kullanın.)

Eğer marin tip konektör kullanıyorsak ve tekne tesisatımızdan eminsek, en doğrusu pedestaldeki bağlantıyı düzelttirme olur. Tabi bunu yapmaya hevesli bir işletmeci ve elektrikçi varsa. Yoksa iki seçenek var;

- Kendi konektörümüzü açıp faz / nötr uçlarını değiştirmek. Elinizden elektrik işi geliyorsa çok zor bir iş değil. Ama sevimsiz.

- Hazırda kısa bir reverse polarity kablosu bulundurma. Teknemizin giriş amperajına uygun bir fiş ve priz bulunan kısa bir kablo. Espirisi, faz / nötr uçları özellikle ters bağlanmış. Ters gelen elektriği düzeltiyor. Sorunlu limanlarda kimseyle uğraşmadan ve kendi tesisatımızı bozmadan en pratik çözüm. Kabloyu işaretlemeyi unutmayın. Bir şekilde başkalarının eline düşerse, ne olduğu belli olsun.

Tabi her yerde bu sorunu yaşıyorsanız, bir de kendi kablonuzu ve giriş bağlantılarını kontrol etmekde fayda var.

Comments

Ters polariteyi engellemek için fiş priz sistemini teknede bulundurmak tam Türk işidir. Bunu doğrusu marinayı uyarıp bağlantının düzeltilmesini sağlamaktır. Fş ve prizlerin kablo bağlantı noktaları üreticisi tarafından faz, nötr ve toprak olarak işaretlenmiştir. Marina elektrikçisinin hatasını düzelttirmek yerine ters bağlanmış fiş priz istemi kullanmayın. Sistemi düzeltin ki ihtiyaç ortadan kalksın.

In reply to by Ahmet Çelenoğlu

Marinadan pedestaldaki bağlantıyı düzeltmesini beklerken (ki marinadan istenilen basit şeyler bile çook uzun sürebilir) elektriksiz kalmak veya ters polaritede riskli elektrik kullanmak yerine polarite değiştirecek basit bir adaptör-kablo kullanmak hızlı bir çözümdür. Kaldı ki restoran iskelelesi, belediye limanları, balıkçı barınağı vb. gibi yerlerde bu hatayı düzelttirecek bir muhatap bulmak da pek mümkün olmayabilir.

Bütün bunlarla uğraşmak yerine teknede en fazla 2,3 tane olan 220 otomatik sigortaları iki kutuplu olanlarla değiştirin.Piyasada tek kutuplu ölçülerinde iki kutuplu sigortalar var.Nötr kesmeli diye sorun.

Yeni yorum ekle
Bu alanın içeriği gizlenecek, genel görünümde yer almayacaktır.
CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.