İmece :Denizde büyük küçük yoktur, denizin karşısında “küçük” tekne de küçüktür, “büyük” tekne de...
Limana girerken yapacakların, limandan çıkarken yapacaklarının tam tersidir. Girerken önce rüzgarüstü koltuğunu tut, aynı çıkarken rüzgarüstünü en son çözmen gerektiği gibi.
Denizden korkmayan ahmaktır.
İnce ipin düğümü kolay sıkışır.
Kakıçla tonozu yakalarken, şamandıranın ucundaki halkaya isabet ettirmeye çalışma. Suya daldır, altındaki halatı yakala.
Denize dayanmak için balık olmak lazım. Denizsuyuna değdikten sonra paslanmayan hiçbir metal, çürümeyen tahta, eskimeyen ip yoktur.
Kandil yağın bittiyse, mazot kullan. Çok is yapıyorsa içine tuz at.
“En kötü liman en sütliman denizden daha iyidir” sözü bir karacı atasözüdür. Bir limanda hava sertlediği için işler sarpa sarmaya başlarsa, demirini al, palamarını çöz ve dışarı çık. Demir atmayı bilmek kadar, almayı bilmek de bir meziyettir.
Denizcinin kol saati yoktur.
Tuttuğun balığı sen pişireceksen mutlaka deniz suyuyla yıka.
Basit olan iyidir.
Bir işi yapıyorken eğer çok zorlanıyorsan, dur! Düşün, başka türlü olabilir mi diye?
Usturmaça suya düşerse, sakın kakıçla yakalamaya çalışma. Uzan, eğil, bordadan sark elinle al.
Bir vince normalde kullandığından başka bir halat getiriyorsan, yol uzasa bile, mutlaka o vincin makarasından geçirerek kullan. Makaranın durduğu yer vince en uygun giriş açısını oluşturduğu için oradadır. Eğer bundan başka bir açı ile vince sararsan ya halatın kendi kendine sıkışır ya segman atar, vinci dağıtırsın.
Halatın üstüne attığın her düğüm onu zayıflatır.
Sikafelex ya da benzer yapışkanları çekerken kullanacağın en iyi araç işaret parmağındır. Önce onu sıvı sabunla yağla ki tırtıl gibi kıvrılıp kendi üstüne yapışmasın.
Denizde en çok elektrik çeken ünitelerden birisi buzdolabıdır. Buzdolabını dolu tutmak, seyahatin başında parça değil, kalıp buz ile doldurmak ve su giderini tıkamak ısı kaçağını azaltır, daha uzun süre dayanmasını sağlar.
Gemici düğümleri kolay atılır, kendiliğinden çözülmez, gevşemez ve sıkışmaz. Buna karşı, balıkçı düğümleri zor atılır, iyice sıkışmaları gerekir ve kesinlikle kendiliğinden açılmaz ve sıyrılmaz. Balıkçılar, gemicilerin tersine düğümlerini açmaya çalışmazlar, keser atarlar.
Bir zincir en zayıf halkası kadar güçlüdür.
Demir kilidinin vidasını çekiçle, pimini şişir.
Paslanmazla, alüminyum; bronzla, demir… Ayrı alaşımdan iki metali birbirine vidalama, somunun neyse, civatan da o olsun.
WD40 denilen en nihayetinde kokusuz gazyağıdır.
Kışın mazot tankını dolu tut.
Zincir, zincirlikte duracağına denizde dursun. Kaloma verirken pinti davranma.
İskeleye ya da pontona yanaşmış tekneye bordaladıysan, sahile o tekneden çıkarken, görgü kuralı gereği, direğin önündeki güverteden dolaş, komşunu rahatsız etme…
Verniksiz tikleri mutlaka deniz suyuyla, deterjan kullanmadan ve tahta fırçasıyla temizle.
Uzun hazırlık, kısa manevra… kısa hazırlık, uzun manevra!
Her tekne sahibiyle konuşur. Çıkarttığı her sesin bir anlamı vardır. Onu dinle ve dediklerini yap.
Direğe çıkarken mutlaka uzun pantolon giy. Yanına, direk kadar uzun bir kılavuz ip ve bir naylon torba al. Aşağıda unuttuğun bişey olursa, tekrar in-çık yapma, salla torbayı aşağıya...
Direkteyken, aşağıda, güvertede sana bakan kimse kalmasın. On metreden düşen pense ciddi kafa travması yaratır, tornavida göz çıkartır.
En iyi can salı, -su almış olsa bile- teknenin kendisidir….
Bir koltuğun neredeyse diğeri de orda olmalıdır. Senden büyük bir tekneye bordaladıysan, bir koltuğun onda diğer koltuğun karada olmasın. İkisini de ya yanındaki tekneye bağla ya da karaya...
Omurganın altındaki su miktarı, kaptanın tecrübesiyle doğru orantılıdır.
Tekneler denizde yüzmek için yapılmışlardır, onu en iyi denizde içinde yaşayarak muhafaza edersin, karada naylona sararak değil.
Meteorolojiyi takip eden kaptan, kafasını marinanın barından çıkartmaz.
A smooth sea never made a skilled mariner.
Denizcinin karizması, sahilde başlar. Açıkdenizde kimse dönüp sırtındaki muşambanın rengine bakmaz, ne kadar su geçirmediğine bakar.
Kaptanın dediği kanundur.
İşlevsellikle şekilsellik arasındaki çizgi, denizin üstünde çok kalındır.
Kelepire itibar etme.
Who wakes up late in the mornings, eat apricot! Yunan Balıkçı Sözü
Yelkencinin tatili tekneye binince başlar, gitmek istenen adaya varınca değil…
”En iyi tekne arkadaşının teknesidir” lafını uyduranlar hayatı boyunca sorumluluktan kaçan otlakçılardır.
When the sea is calm, life has no interest.
Bir denizcinin en sık kullanması gereken işaret, “soru işaretidir”.
Balık tutmanın ilk şartı oltayı suya atmaktır.
Balon mandarlarının ve iskotalarının çımalarını düğümleme.
Fare una gelir.
Palamarı eline alınca, ister teknede ol, ister karada; önce sağlam bir yere voltala… Hangi bağı yapacağını sonra düşün.
Pervaneye halat tornistanda dolanır.
Motorcuya para vermek istemiyorsan yağcıya vereceksin…
Dalış masken buğulanıyorsa, en basiti içine tükür. Yosunla veya diş macunuyla da silebilirsin. Ama en iyisi silikon spreydir.
Aynı günde iki farklı düğüm öğrenilmez.
Çığ düşerken içindeki kar tanelerinden hiçbiri olan bitenden kendisini sorumlu tutmaz.
Work is for people who don’t know how to fish
Deponu bidondaki yakıtla dolduracaksan, bidonu yukarda tutup, iki büklüm yere eğilip ağzınla çekmeye çalışma. Bidonun içine hava üfle. Özellikle çokça doluysa bidon, yapacağın basınçla hortumdan aşağıya yakıt gidecektir, böylece sen de benzin ya da mazot yutmamış olursun.
Daha önceden yiyip-yutmadığın hiçbişeyi tekne tuvaletine atma!
Eski motor yağını pompayla çekmeden önce motoru iyice ısıt.
Yağ filtresi elle sıkılacak kadar sıkılır. Sıkmak için alet kulanma.
Kışın güverte buz tutarsa, deniz suyuyla yıka. İçindeki tuz, buzu çözecektir.
Siste etrafındaki seslere, çanlara ve düdüklere dikkat özellikle de sağdan gelenlere!
Kardinali uzaktan gördün, dürbünle bile anlamıyorsun ne olduğunu… Ne sağına git, ne soluna. Dimdik üstüne yollan. Yakına gelince zaten anlarsın Batı mı? Doğu mu? Uzağına düşmemiş olursun…
Açıkdenizden limana girerken yeşil ışığı iskelede, kırmızıyı sancakta görürsen şaşırma. Mendirekler hemen her zaman açıkdenize kapalı yapılır, muhtemelen ağzı senin rotana 90 derece açı oluşturacak şekilde inşa edilmiştir. İskeleye döneceksen kırmızıyı, sancağa döneceksen yeşili bordalayana kadar devam et, liman ağzını görürsün.
Dıştan takma motorunu mutlaka ayrı bir ince ile kıçaynaya bağla.
Cenovayı donatırken, rollerını fazladan 4-5 tur sar. Yelkeni tamamen topladığında, roller tamburunda kalan bu 4-5 tur acil durumda çok işe yarar.
En iyi dümenci, yekeyle en az oynayarak tekneyi rotasında tutan dümencidir. Aynı en iyi kaptanın en az emirle teknesini neta tutabiliyor olması gibi.
Sahil kablosunu marinada suyun içinde bırakma.
Dalıştayken kabarcığından daha hızlı yukarı çıkma.
Balık çarparsa veya arı sokarsa… Zehir bir proteindir ve esas tedavi zehiri vücuda karışmadan etkisiz hale getirmektir. Vücuttan uzaklaştırmak için kanatmak, (ağızda yara yoksa) emip tükürmek eski bir yöntemdir. Amonyak yoksa içindeki üre sayesinde üzerine işemek veya sıcağa yaklaştırmak proteini denatüre etmek yani organik kimyasal moleküler formunu bozmak için uygulanabilecek farklı ama etkili yöntemlerdir.
Büyük limanlardan, Bodrum, Marmaris, Göcek, Rodos, Kos vs haftasonu uzak dur. Charter tekneleri Cuma giriş yapar, Pazar çıkış.
Charter veya Bareboat teknelerinin haftalık programları genelde bellidir. Olası rotaları önceden inceleyip kendi rotanı ona göre ayarlamak sessiz sakin koyları bulmak için iyi bir yöntem olabilir. Misal haftalık tur tekneleri Ekinciğe ya Pazar-Pazartesi gelir, ya da Perşembe.
Deniz tutarsa güverteye çık, kitap okumayı bırak, dümen tut veya kulaklıkla müzik dinle. İlaç alacaksan baştan al, kusmaya başladıktan sonra ağızdan alacağın hiçbir ilaç işe yaramaz.
Boya yapmadan mutlaka kutunun arkasını oku.
Sahil kablosunun fişini açmak için kullanılan iki saplama vidasını, yeniyken paslanmazla değiştir. Mutlaka suyla temas eder, mutlaka paslanır. Paslanınca da açılmaz meret. İçini açınca hem kurutması, hem tamiri kolay olur.
Teknende balık pişirirsen, bulaşığını aynı gece yıka. Sabaha bırakma!
Sandalda ayağa kalkılmaz. Joker bot gibi değildir, sallanır düşersin.
Botunu gündüz şişir.
Sandalın kürekleri ıskarmozun önünde olur, arkasında değil. Iskarmoza yaslanarak kürek çekersen, ıskarmozu kırarsın.
Cep telefonu denize düşerse, pilini ve kartını çıkartıp tatlı suyla yıkayın. Hatta yakında bir telefoncu varsa sudan çıkartmadan ona götürün, kesinlikle açmayın. Eğer servis yoksa 2 gün güneşe koyun, iyice kurusun. Fön makinası da bir çözüm. Ancak çok iyi kuruduktan sonra açabilirsiniz.
Teknedeki kromları hiçbişeyle sarma. Bırak açık kalsın, paslanmaz havayla temas ederse iş görür.
Cıvata kutundaki tek bir paslı vida bile geri kalan tüm sağlamları çürütür.
Balık yemeğine veya çorbasına pişmeden limon koyma. Hele kabuklu olarak hiç koyma!
Paslanmaz civatanın başını çürütürken iyi matkap ucu kullan, düşük devirde çalış. Yanmasın diye tercihen varsa bor yağın, yoksa yanmayacak herhangi bir yağ kullan.
Ürettiğinden fazlasını tüketiyorsan namerde muhtaç olursun...
Balon mandarının ucu ön tarafta ırgata yetişecek kadar uzun olsun. Birisini ya da bişeyi yukarı çekeceğin zaman donamı değiştirip halatı ırgata getirmek büyük kolaylık sağlar.
Keryenin açık ucu, beden tarafında olacak.
Motor giriş suyunu bir sebebe bağlı kapatırsan eğer, motor marş anahtarına mutlaka uyarıcı bir bant yapıştır.
Su seviyesinin altındaki tüm vanaları çift kelepçe ile monte et. Tercihen vidaları şaşırtmalı olsun.
Motor tatlı suyunun radyatör kapağını ihmal etme, su kaçırır, eklersin... Bir süre sonra motorun içi kireçten geçilmez.
Tatlı su devridaiminin içine, hava sıcak olsa bile en az 1/3 oranında antifriz koy.
Palamar halatlarının çımalarını düğümleme, piyan yap.
Dinginin en önemli aleti motoru değil, küreğidir. Küreği almadan tekneden ayrılma.
Motoru çalıştırmadan yelkeni indirme, tekneyi çözme ya da sahilden ayrılma.
Zorda kalmadıkça gece bilmediğin limana girme.
Dry sink is a sign of a sick mind! Sintine dediğin biraz ıslak olur
Karadeniz'de üç tane liman vardır: Mayıs, Haziran ve Sinop
Gemiler ıslanınca çeken pamuklu kazak gibidirler, tersanede kocaman gözüken teknelerin hepsi suya indiğinde küçülür ve kısalırlar.
Hiçbir derviş tam ermiş değildir.
Kutup yıldızının ufukla yaptığı açı, kuzey yarımkürede bulunduğun enlemi verir.
En soluk mürekkep en kuvvetli hafızadan parlaktır.
Bir aleti bileyeceksen, iç yüzeyini kullan. Dış tarafı bilenmiş keserden ancak çekiç olur.
Üstünde halat olan iskele ve tekne babalarının üzerine oturma
Fiberglastan pas lekesini çıkartmak için fosforik asit, tikleri temizlemek için oksalik asit kullan. Tuvalette kireç için sirke, motor devresinde ise porçöz kullan. Tüm asitlerin insan cildine, doğaya ve kauçuk malzemeye zararlı olduğunu unutma.
Aynı bağlantıya üçten fazla kablo pabucu bağlama. Sıktığın pabuç veya bağlantı elle çekince sökülmüyorsa, fizik olarak güçlüyse, elektrik olarak da güçlüdür.
There never was a great man yet who passed all his life inland. Herman Melville