İmece :Kullanılmamış, açılmamış halat sargıları.
Teknenin neta yani düzenli olması ve tutulması olası aksaklıklara ve çaparizlere engel olur.
Etrafta dolaşan halatlar ve ipler ortalıkta hem dağınık ve hoş olmayan bir görüntüye sebep olurlar hem de sorun çıkartırlar. Dolayısıyla bunların kendi üstlerine sarılıp, tertipli istiflenmelerine roda etmek denir.
En sık yapılan yanlış halatı, halk içinde bilinen şekliyle, kol üstünde roda etmektir. Bu şekilde halat gam yapar, elde roda etme alışkanlık isteyen bir işlemdir ancak çok önemlidir. 3 kollu bükümlü halatlar, diğer tip üretimlere göre daha çabuk gam yaparlar. Genellikle saat yönünün tersine bükülerek üretilen bu tip halatlarda, roda saat yönüne yapılır. Bu alışkanlık günümüzde diğer tüm halatlar için de geçerlidir.
Halat eğer belli kalınlıktan ve uzunluktan fazlaysa, roda edilmesi bir baba veya vinç
üzerinde yapılır. Elde taşınamayacak kadar kalın ve ağır olan halatların roda edilmesi ancak yere veya güverteye sererek yapılabilir. Buna salya denir. Çok uzun bir koltuk halatını serbest halde roda etmenin pratik yöntemi, halatı iki veya 3 ayrı parça halinde roda etmektir. Çımasından başlanarak bir kısmı roda edilen halat, yine çıması değil ancak bedeninde oluşturulan bir kroz ile bağlanırsa açılmaz. Halatın geri kalanına aynı işlem bir veya birkaç kez tekrarlanır. Genellikle bot yardımı ile yapılan manevralarda kullanılan bu tip halatların, manevranın gerekliliğine göre tamamı açılmaz, sadece ihtiyaç olan bölümü kadarı açılır, geri kalanı roda olarak saklanır.
Gam yapmış halatı tekrar düzgün hale getirmenin en pratik yolu, çıması serbest halde suya bırakmaktır.
Rodayı Sonlandırmak
Roda edilen halatın dağılmadan saklanması için iyi bir sonlandırmaya ihtiyacı var.
Rodayı "boğmaya" boşta yeterince halat varken başlanmalı. Bu mesafe halatın ve rodanın kalınlığına göre değişir, ve ancak tecrübe ile ideal uzunluk kestirilebilir. Başlangıç olarak en azından bir roda boyu halat boşta olacak şekilde denenebilir.
Halatı resimdeki gibi aşağıdan yukarı doğru boğmak uygun olur. En azından üç tur atılmalı. Çok fazla sayıda tur yapıldığında, görsel olarak güzel olsa da açarken fazladan gam yaratacağı unutulmamalı.
Boğumdan sonra, halatın bedenini rodanın üzerindeki boşluktan doblin olarak geçirip tersten takıldığında çok sıkı bir roda elde etmek mümkün. Doblini rodanın üzerinden geçirmek yerine, halatın çımasını doblin içinden geçirmeyi tercih etmek taşınmayı veya herhangi bir yere asmayı kolaylaştırabilir.
Çiftli Roda
Özellikle uzun halatlarda gamı önlemenin ve düzgün bir roda elde etmenin kolay bir yolu, çiftli roda yapmaktır. Tek bir halka oluşturmak yerine avuç içerisinde bir sağa, bir sola vererek oluşturulacak iki halka, gam oluşumunu engeller. Halkaların boyu, kol boyu kadar uzun olacağı için daha büyük miktarda halatı elde roda etmek bu yöntemle daha kolaydır.
Tamburlar ve Makaralar
Uzun koltukların düzgün saklanması ve gerektiğinde kolaylıkla dolaşmadan kullanılması için bir diğer yöntem, vardavela puntelleri üzerine monte edilmiş makara sistemleridir.
Gam yapılmasına engel olmak için, makaradan çıkartırken göbeğin dönmesini sağlamak elzemdir.
Eğer tambur yerde sabit bırakılır ve halat buradan çıkartılırsa her tur fora edildiğinde halat bedeni üstünde gam yapacağı için uygun değildir.
Yeni yorum ekle