Teknede Yaşam Fasikülü, içindekiler

 

Jelkot Temizliği

Son güncelleme: 14/06/18
Contributors: Cem Eğrikavuk

{Önemli not: bu sayfanın daha geliştirmeye ihtiyacı var.}

Bu sayfada hem güverte hem de bordamızdaki jelkot alanları temizlemek için kullanacağımız yöntemleri inceleyeceğiz. Çatlak vs tamiratları ayrı bir başlığın konusu.

Günlük Temizlik

Jelkotu sürekli temiz tutmanın uzun vadeli performansına etkisinin çok büyük olduğu söyleniyor. Zaten iyi bir cila uygulaması varsa, hortum tazziğindeki suyla bile gayet rahat temizleniyor. Orta sertlikte bir fırça desteği ile günlük kirlerin çoğu çıkıyor.

Hortum taziğinin yetmediği durumlarda, özellikle tekne bir süre kullanılmadıysa, hafif bir deterjan gerekiyor. İçinde PTEF gibi koruyucu bir katman oluşturan deterjanlar, sonraki temizleme süreçlerini de rahatlatıyor. (Deterjan kullanımında çevresel kurallara dikkat!)

Derin Temizlik

Dönem dönem deterjanların çıkaramadığı kirler oluşuyor. Hatta jelkotun kendisi de ilk günkü parlaklığını kaybediyor. Biraz daha agresif yöntemler izlemek gerekiyor.

Yöntemleri iki kategoride toplayabiliriz: Kimyasal ve Mekanik

Kimyasal temizleyiciler

Mekanik yöntemlere girmeden önce denenmesi gerekir. Aslında bunlar da jelkotun yüzeyine hafif zarar verir, ama aşındırıcıllara göre iyidir. Yine de, kimyasallarla temizlenen bölgelere mutlaka bir cila (vax) uygulanmmalıdır. Aksi takdirde matlaşan yüzey kısa sürede kir göstermeye başlıyor.

Oksalik Asit

Pas lekelerine ilaç! Hem kendi teknemizde paslanıp akan metal aksamın izleri için. Hem de taşlama sonucu yüzeyde kalacak metal tozlarının yarattığı noktasal lekeler için. Hazır sıvı sprey şişelerde de satılıyor.  Toz olarak da satılıyor. {Karıştırma anlatılacak} Leke üzerine püskürtülüp 4-5 dakika bekleniyor. Ardından ıslak bir bezle siliniyor. Hafif lekeler tek uygulamada çıkıyor, ama biraz daha kemikleşmişler 2-3 tur gerektirebiliyor. Ardından bölge bol suyla durulanmalı ve mutlaka cila sürülmelidir.

Aseton

Oje çıkarmak için marketlerde satılanlar değil. Onlar zaten artık aseton da değil. Sağlık nedenleriyle yasaklandı. Marin marketlerde endüstriyel aseton satılıyor. Kullanırken eldiven giymeniz önerillir. Bir de şişenin ağzını kapalı tutun. Muhtemelen günlük hayatta karşılaştığımız en uçucu sıvı.

Boya ve benzer lekeler için ideal. Hafif kararmaları da çok iyi temizliyor. Üstübü ile rahat uygulanıyor. Bezi inatçı lekelerin üzerinde 5-10 saniye bırakmak süreci rahatlatıyor. Ama asetonlu bezler fiber üzerinde uzun süre bırakılmamalı. İstenenden derin hasar verebiliyor.

Boyalı yerlerde kullanmadan önce çok dikkatli denenmeli. Beyaz bezi hafifçe bir sürterek etkisi denenebilr.

Mekanik Temizlik

Yani aşındırırarak temizlik. Evet, kulağa hoş gelmiyor. Her seferinde jelkottan bir miktar yiyorsunuz. Ama arada bazı kirler için yapmak zorunda kalıyoruz.

İki yöntem var: Sıvı olan pastalar, ve bildiğimiz zımparalar.

Pastalar

"Rubbing Compound" olarak da geçiyor. Ve evet; sıvı kimyasal temizleyiciler olarak gözükseler de, içlerindeki aşındırıcılar sayesinde yüzeyi zımparalayarak temizlik yapıyorlar. 

(Bu satırların yazarı hangi kademenin hangi kağıt zımpara sertliğine denk geldiğini bulamadı. Ama 800 ile 2000 kum arasında tahmin ediyor.)

Pasta / Polish / Rubbing Compound... Marin dükkanlarda en kafa karıştıran ürünler olabilir. Onlarca çeşidi var. 

Önemli bir parametre, pastanın kalınlığı. Çoğu markanın ince, orta ve sert ürünleri var. Sertleştikçe zımpara etkisi artıyor. Çoğu teknenin normal ihtiyacını ince pasta karşılıyor. Kalın pasta, sadece çok uzun süre bakım yapılmamış ve iyice kararmış tekneler için. Ama bakım işini taşerona verdiyseniz, işçilikten kazanmak için kalın pasta kullanması muhtemel.

Pek çok pastanın içinde cila (vax) da bulunuyor. Bunlara yüzeyden kazıdıkları bu koruyucu tabakayı tekrar oluşturuyorlar. Ancak imkan varsa, temizlik sonrası bu işe özel bir cila ile geçmekte fayda var. Özellikle teflon içerikli cilalar, yüzey gerilimini arttırdığı için su damlalarının ve dolayısıyla kirlerin tutunmasını engelliyor.

Pastalarda normal uygulama bir polisaj makinesi kullanmak. Cihazın devr ayarları ile, pastanın dökümanındaki değerlerin uyumlu olduğuna dikkat etmek gerekiyor. Makine dışında, özellikle düz olmayan alanlar için elle uygulama yapmak da mümkün. 

Zımpara

Fiber tekneye zımpara değdirme konusu çoğumuza başta ters geliyor. Ama bazılarının her yıl yaptırdığı pastanın da bir tür zımpara olduğunu unutmayın. (Bu demek değil ki, ikide bir teknenizi zımparalayın!)

Bazı lokal lekeler için çok ince bir zımpara bazen en kolay çözüm oluyor. Yine de okzalik asit ve aseton denendikten sonra düşünülmeli. Tüm tekneye ince pasta uygularken, çıkmayan bir leke için kalın pasta bulana kadar 2000'lik bir zımpara denenebilir.

Kitaplar bu işi için 800-1200 kum önerir. Normal nalburlarda zor bulunsa da, 2000'lik kum daha da ince bir sonuç veriyor.

Zımpara mutlaka ıslak olarak kullanılmalı. Ya sürekli bir hortumla yıkayacaksınız, yada yanınızda su dolu bir kova olacak. Hem kağıdı, hem yüzeyi sürekli temizleyeceksiniz.

Tercihan, ilk denemeden önce teknenin az görünen bir yüzeyinde bir deneme yapılmalı.

Ve tabi mutlaka uygulama sonrasında cilalanmalı. Yine teflon içeren cilalar iyi sonuç veriyor. İnce bir pasta da geçiş izlerini örtebilir.

 

 

 

 

 

Yeni yorum ekle
Bu alanın içeriği gizlenecek, genel görünümde yer almayacaktır.
CAPTCHA
This question is for testing whether or not you are a human visitor and to prevent automated spam submissions.